Գիրք` 2. Ելք

Գլուխ 21

   
1․ Եւ այս իրաւունք են զոր դիցես առաջի նոցա:

2․ Եթէ գնեսցես ծառայ Եբրայեցի, զվեց ամ ծառայեսցէ քեզ. եւ յամին եւթներորդի` գնասցէ ազատ ձրի:

3․ Թէ ինքն միայն մտեալ իցէ` միայն գնասցէ. եւ եթէ կնաւ հանդերձ մտեալ իցէ` ելցէ եւ կինն ընդ նմա:

4․ Ապա թէ տէրն իւր տացէ նմա կին, եւ ծնանիցի նմա ուստերք եւ դստերք, կինն եւ որդիք` տեառն նորա եղիցին. եւ նա միայն ելցէ:

5․ Ապա թէ պատասխանի տուեալ ասիցէ ծառայն. Սիրեցի զտէր իմ, եւ զկին իմ, եւ զորդիս իմ. եւ ոչ գնամ յազատութիւն:

6․ Տարցի զնա տէրն իւր յատեան Աստուծոյ. եւ ապա մատուսցէ զնա առ սեամս դրանն, եւ ծակեսցէ զունկն նորա հերեամբ, եւ ծառայեսցէ նմա յաւիտեան:

7․ Իսկ եթէ վաճառեսցէ ոք զդուստր իւր յաղախնութիւն, մի գնասցէ, որպէս ելանիցեն աղախնայք:

8․ Եթէ ոչ լինիցի հաճոյ յաչս տեառն իւրոյ` որում հաստատեցաւն, փրկեսցէ զնա. բայց յազգ աւտար` չէ իշխան վաճառել, զի անարգեաց զնա:

9․ Ապա թէ որդւոյ իւրում հաստատեսցէ զնա, ըստ աւրինաց դստերաց արասցէ նմա:

10․ Ապա թէ առ նովաւ այլ առնուցու. զաւրէնն եւ զհանդերձ նորա եւ զմերձաւորութիւն մի հատցէ ի նմանէ:

11․ Ապա թէ զերիս զայսոսիկ ոչ առնիցէ նմա, ձրի իսկ ելցէ առանց արծաթոյ:

12․ Եւ եթէ հարցէ ոք զոք` եւ մեռանիցի, մահու մեռցի եւ նա:

13․ Իսկ որ ոչ կամաւ` այլ Աստուած մատնեաց ի ձեռս նորա, տացի նմա տեղի ուր փախիցէ սպանաւղն:

14․ Իսկ եթէ մտաբերիցէ ոք յընկեր իւր սպանանել զնա նենգութեամբ` եւ փախիցէ, եւ ի սեղանոյ իմմէ առնուցուս զնա եւ սպանանիցես:

15․ Որ հարկանէ զհայր իւր, կամ զմայր իւր, մահու մեռցի:

16․ Որ ոք գողասցի յորդւոցն Իսրայէլի` եւ վաճառեսցէ զնա, եւ գտցի առ նմա, մահու մեռցի:

17․ Որ բամբասեսցէ զհայր իւր` կամ զմայր իւր, մահու մեռցի:

18․ Եթէ կագիցին արք երկու, եւ հարկանիցէ ոք ի նոցանէ զընկեր իւր քարիւ կամ բռնցի. եւ ոչ մեռանիցէ, այլ դնիցի ի մահիճս:

19․ Եթէ յառնիցէ այրն եւ շրջիցի արտաքոյ ի ցպոյ, անպարտ լիցի որ եհարն. բայց զխափանածոյ նորա` եւ զբժշկութեանն տուժեսցի:

20․ Եթէ ոք հարցէ զծառայ իւր` կամ զաղախին իւր գաւազանաւ, եւ մեռցի ի ձեռաց նորա, դատաստանաւ վրէժխնդրութիւն լիցի:

21․ Բայց թէ մի աւր` կամ երկուս կեցցէ, մի խնդրեսցի վրէժն. զի գինք արծաթոյ իւրոյ են:

22․ Իսկ եթէ կռուիցին արք երկու, եւ հարկանիցեն զկին յղի եւ ելանիցէ սաղմնն աննկար, կէս վնասու տուժեսցի. որչափ ինչ արկանիցէ նմա այր կնոջն, եւ տացէ աղաչելով:

23․ Ապա թէ կերպարանեալ իցէ. տացէ անձն ընդ անձին:

24․ Ակն ընդ ական, ատամն ընդ ատաման, ձեռն ընդ ձեռին, ոտն ընդ ոտին,

25․ խարան ընդ խարանի, վէր ընդ վիրի. հարուած ընդ հարուածոյ:

26․ Իսկ եթէ հարցէ ոք զակն ծառայի իւրոյ, կամ զակն աղախնոյ իւրոյ, եւ կուրացուսցէ, արձակեսցէ զնոսա ազատս փոխանակ ական նոցա:

27․ Եւ եթէ զատամն ծառայի իւրոյ, կամ զատամն աղախնոյ թափեսցէ, արձակեսցէ ազատ փոխանակ ատաման նոցա:

28․ Իսկ եթէ հարցէ ցուլ զայր կամ զկին, եւ մեռանիցին, ցուլն` քարկոծ լիցի, եւ միս նորա մի կերիցի. եւ տէր ցլուն անպարտ լիցի:

29․ Ապա թէ ցուլն հարկանաւղ իցէ յերեկն եւ յեռանտն, եւ բողոքեալ իցէ տեառն նորա, եւ նորա չիցէ ի միջոյ բարձեալ. եւ սպանանիցէ զայր կամ զկին, ցուլն քարկոծ լիցի, եւ տէր ցլուն առ նմին մեռցի:

30․ Իսկ եթէ փրկանք անկանիցին ի վերայ նորա, տացէ փրկանս ընդ անձին իւրում, ըստ ամենայնի որչափ ինչ արկանիցեն նմա գին:

31․ Եւ եթէ զուստր կամ զդուստր հարկանիցէ, ըստ նմին աւրինակի արասցեն նմա:

32․ Իսկ եթէ զծառայ կամ զաղախին հարկանիցէ ցուլն, երեսուն կրկին սատեր արծաթոյ տացէ տեառն նոցա. եւ ցուլն քարկոծ լիցի:

33․ Իսկ եթէ բացցէ ոք հոր, կամ փորեսցէ ջրհոր, եւ ոչ խփանիցէ զնա, եւ անկանիցի անդ արջառ` կամ էշ:

34․ Տէր հորոյն տուժեսցի արծաթ, եւ տացէ տեառն նորա. եւ շաղիղն նորա լիցի:

35․ Իսկ եթէ հարցէ ցուլ ուրուք զցուլ ընկերի իւրոյ` եւ մեռցի. վաճառեսցեն զցուլն կենդանի, եւ բաժանեսցեն զգինս նորա, եւ զցուլն սպանեալ` բաժանեսցեն:

36․ Ապա թէ յերեկն եւ յեռանտն գիտէին զցուլն, եւ բողոքեալ իցէ տեառն նորա, եւ նորա չիցէ ի միջոյ բարձեալ զնա, տուժեսցի ցուլ ընդ ցլուն, եւ սպանեալն նորա լիցի: